Vluchten kan niet meer*
*Naar een liedje van Frans Halsma en Jenny Arean. Niet dat je die moet kennen. Maar ze zongen wel. In 1977. Het is nog steeds actueel.
Dit tekstje wordt een stukje dansen op een slappe koord. Gewaagd. Dansen is bij mij sowieso al nul. Laat staan op een slappe koord. Dat doet pijn aan de ogen. Zeker weten.
Figuurlijk dansen dan maar. Op het gevaar af dat ook dit misschien pijn gaat doen. Maar wat geeft het. Een beetje meer of een beetje minder. Het maakt niet uit. Mijn mening is net zo waardevol of –loos als die van een ander. En het is niet eens een mening. Het is een bedenking. Een zoeken naar een wankel evenwicht.
Hoe ver moet je gaan?
We doen het elke dag. Steeds weer opnieuw. Met z’n allen. Kwaad zijn, misnoegd. Denken te kort te hebben. Verongelijkt. Bang.
Want wat te denken over die massale haat? De angst die tegenwoordig overal heerst? De krachttermen? De vluchtelingen, het terrorisme, onze jobs, de godsdienst, Europa, de exit … we noemen het allemaal in één adem. Hupsakee. Zo uitgesproken. Zo gezegd. Boefpatat. Over één kam.
De verontwaardiging werd haat, werd angst, is ondertussen bijna onverschilligheid. Weer een bootje gezonken. Weer een kindje dood. Weer een bom gelegd. Weer een haatuitspraak. Weer een luchthaven de lucht in. Een land om zeep. En op de achtergrond het gekibbel van onze politici. Over semantiek. Over in en uit. Wel of niet. Over significant. Al dan niet. Invulling van de woorden.
Significant.
‘k Zou niet weten hoe. ‘k Zou niet weten waar naartoe.
Dat we verkeerd bezig zijn, schijn alleen ik te beseffen. Of hoogstens een handvol. De linksen en hun politiek verantwoorde discours. De rechtsen met hun grote gelijk. En het centrum. Tja, wat te zeggen over het centrum. Dat stond er bij en keek er naar zeker? Nu eens neigend naar links, dan weer naar rechts. Het is toch niet te verwonderen dat we zo met z’n allen de weg kwijt geraken?
En maar debatteren, en maar praten. Een niet te stoppen stroom van woorden, meningen, posities. Om het luidst. Maar doen? Ho maar. Hold your horses. Niet te snel. Laten we er vooral eerst nog eens over praten. En een beetje met modder gooien. Kikker je van op.
En terwijl: weer een bootje gezonken. Weer een kindje dood. Weer een bom gelegd. Weer een haatuitspraak. Weer een luchthaven de lucht in. Een land om zeep.
Als de Belgen maar goed spelen. Prioriteiten.
In zaken of werk of in discipline? In Yin of in Yang of in heroine. In status en auto en geld verdienen?
Ook ik heb boter op m’n hoofd. En jij. Ja, jij. Wij allemaal. Op een paar moedige enkelingen na. Die doen. Helpen. Gaan. Die hun nek uitsteken. Zijn.
Ik niet. Mea culpa. Ik blijf steken in ongeloof. Nog steeds hoor. Niet gelovend wat er rond me aan het gebeuren is. En ik sta er op te kijken. "Lyk nen oend ip een zieke koe". Aan elke bedelaar een cent geven, daar koop ik mijn geweten mee af. En nu en dan eens storten voor het goede doel (mét fiscaal attest uiteraard). Ik loop ook al eens mee. Tegen of voor iets. Weinig wereldschokkends. Mea maxima culpa dus. Ik wentel me in m’n mooie leventje en kom doorgaans niet verder dan m’n eigen kleine probleempjes. Zoals jij. Ja jij. Rond je eigen kerktoren. Je eigen straat. Je eigen huis. Jezelf.
Hoe ver moet je gaan?
Ik breek m’n hersens. Ik maal en ik denk. Het enige antwoord dat steeds in me opkomt is: ik weet het niet.
“Ik weet het niet”. Is er nu echt niemand die (ook politiek) de moed heeft om dat te zeggen? Dat mooie, alleszeggende. Ik weet het niet. Of toch even niet. Geen gelijk. Geen ongelijk. Een zalig antwoordloos zijn. Met z’n allen. En daarin elkaar vinden. Ja, dat lijkt me wel iets. Maar. Ik weet het niet.
Wat ik wél weet. Of toch hoop. Dagelijks voel. Is dat we onder onze eigen kerktoren wél het verschil kunnen maken. In kleine dingen. Al was het alleen maar in mindset. Dat we zelf de verandering moeten zijn. “You must be the change you wish to see in the world” zei Mahatma Gandhi.
Alweer grote woorden. Papier is gewillig. Ach, we geraken er wel (“we” zoals in wij, maar ook zoals in de majestatische meervoudsvorm van "ik"). Laat ons tot dat “we” verandering zijn, gewoon de gouden raad uit het liedje opvolgen.
Schuilen kan nog wel, schuilen bij elkaar.
Dat is al een begin.
x